W roku liturgicznym znajdziemy kilka dni, na które wyjątkowo trudno wybrać odpowiednie pieśni. Jednym z nich jest niewątpliwie 1 listopada, czyli uroczystość Wszystkich Świętych.
Dlaczego tak trudno wybrać pieśni na Wszystkich Świętych? 1 listopada to w naszej tradycji dzień, kiedy pamiętamy o zmarłych. Pamięć wyraża się na wiele różnych sposobów, choć często w polskiej kulturze jest nam tak po ludzku przykro, że bliskiej osoby nie ma już z nami. Tymczasem teologia uroczystości skupia się wokół obcowania Świętych, radości z obecności zbawionych w niebie. Stąd wybór pieśni zawsze będzie zostawiał pewien dysonans. Spróbujmy się z nim mimo wszystko uporać.
Propozycje pieśni
- Wejście. Kłaniam się Tobie. Liturgię rozpoczniemy nietypowo: uroczystym śpiewem eucharystycznym. Ten wybór ma sens pod warunkiem, że zaśpiewamy przynajmniej dwie pierwsze zwrotki, ponieważ właśnie druga z nich nawiązuje do charakteru Wszystkich Świętych w słowach cieszę się wielce z Twej boskiej chwały, niech Ci się kłania z niebem świat cały.
- Przygotowanie darów. Kto się w opiekę. Będziemy modlić się słowami psalmu, aby Bóg miał nas w swojej opiece.
- Komunia. Witaj Pokarmie. Wybieram tę pieśń ze względu na ostatnią, piątą zwrotkę, w której zwracamy się do Boga, źródła radości, choć ze łzami w oczach. Jest to odniesienie do naszej pamięci o zmarłych – z jednej strony cieszymy się, że są już blisko Boga, źródła radości, z drugiej zaś tęsknimy ze łzami w oczach.
- Uwielbienie. Dziękujemy Ci, Ojcze nasz. Na uwielbienie zabrzmi kolejna pieśń, wybrana ze względu na ostatnią zwrotkę: Niechaj przyjdzie Twa łaska… kto Święty, niech przystąpi, kto nim nie jest, niech czyni pokutę. Można odczytać w niej zachętę do stawania się Świętymi.
- Zakończenie. Złącz, Panie, miłujących Cię. W drugiej zwrotce tej pieśni zaśpiewamy, że lud dąży ze wszystkich stron na Syjon, by ujrzeć Ojca twarzą w twarz1. Jest to również nawiązanie do tekstu psalmu responsoryjnego.
W kościołach, które znajdują się bezpośrednio przy cmentarzu, proponuję zaintonować Dobry Jezu, a nasz Panie. Może to nastąpić zaraz po pieśni na zakończenie, albo jeśli okoliczności, czy zwyczaje lokalne ku temu sprzyjają – jako pieśń na zakończenie.
Liturgia Słowa
Czytanie pierwsze
Ap 7, 2-4. 9-14
Czytanie z Apokalipsy Świętego Jana Apostoła
Ja, Jan, ujrzałem innego anioła, wstępującego od wschodu słońca, a mającego pieczęć Boga żywego. Zawołał on donośnym głosem do czterech aniołów, którym dano moc wyrządzić szkodę ziemi i morzu: «Nie wyrządzajcie szkody ziemi ni morzu, ni drzewom, aż opieczętujemy czoła sług Boga naszego». I usłyszałem liczbę opieczętowanych: sto czterdzieści cztery tysiące opieczętowanych ze wszystkich pokoleń synów Izraela.
Potem ujrzałem: a oto wielki tłum, którego nie mógł nikt policzyć, z każdego narodu i wszystkich pokoleń, ludów i języków, stojący przed tronem i przed Barankiem. Odziani są w białe szaty, a w ręku ich palmy. I głosem donośnym tak wołają: «Zbawienie w Bogu naszym, Zasiadającym na tronie, i w Baranku».
A wszyscy aniołowie stanęli wokół tronu i Starców, i czterech Istot żyjących, i na oblicza swe padli przed tronem, i pokłon oddali Bogu, mówiąc: «Amen. Błogosławieństwo i chwała, i mądrość, i dziękczynienie, i cześć, i moc, i potęga Bogu naszemu na wieki wieków! Amen».
A jeden ze Starców odezwał się do mnie tymi słowami: «Ci przyodziani w białe szaty kim są i skąd przybyli?» I powiedziałem do niego: «Panie, ty wiesz».
I rzekł do mnie: «To ci, którzy przychodzą z wielkiego ucisku i opłukali swe szaty, i w krwi Baranka je wybielili».
Oto słowo Boże.
Psalm responsoryjny
Ps 24 (23), 1b-2. 3-4b. 5-6
Refren: Oto lud wierny, szukający Boga.
Do Pana należy ziemia i wszystko, co ją napełnia, *
świat cały i jego mieszkańcy.
Albowiem On go na morzach osadził *
i utwierdził ponad rzekami.
Refren: Oto lud wierny, szukający Boga.
Kto wstąpi na górę Pana, *
kto stanie w Jego świętym miejscu?
Człowiek rąk nieskalanych i czystego serca, *
którego dusza nie lgnęła do marności.
Refren: Oto lud wierny, szukający Boga.
On otrzyma błogosławieństwo od Pana *
i zapłatę od Boga, swego Zbawcy.
Oto pokolenie tych, którzy Go szukają, *
którzy szukają oblicza Boga Jakuba.
Refren: Oto lud wierny, szukający Boga.
Czytanie drugie
1 J 3, 1-3
Czytanie z Pierwszego Listu Świętego Jana Apostoła
Najmilsi:
Popatrzcie, jaką miłością obdarzył nas Ojciec: zostaliśmy nazwani dziećmi Bożymi, i rzeczywiście nimi jesteśmy. Świat zaś dlatego nas nie zna, że nie poznał Jego.
Umiłowani, obecnie jesteśmy dziećmi Bożymi, ale jeszcze się nie ujawniło, czym będziemy. Wiemy, że gdy się objawi, będziemy do Niego podobni, bo ujrzymy Go takim, jakim jest.
Każdy zaś, kto pokłada w Nim tę nadzieję, uświęca się, podobnie jak On jest święty.
Oto słowo Boże.
Śpiew przed Ewangelią
Mt 11, 28
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
Przyjdźcie do Mnie wszyscy,
którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię.
Aklamacja: Alleluja, alleluja, alleluja.
Ewangelia
Mt 5, 1-12a
Słowa Ewangelii według Świętego Mateusza
Jezus, widząc tłumy, wyszedł na górę. A gdy usiadł, przystąpili do Niego Jego uczniowie. Wtedy otworzył usta i nauczał ich tymi słowami:
«Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie.
Błogosławieni, którzy się smucą, albowiem oni będą pocieszeni.
Błogosławieni cisi, albowiem oni na własność posiądą ziemię.
Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni.
Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą.
Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi.
Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem do nich należy królestwo niebieskie.
Błogosławieni jesteście, gdy wam urągają i prześladują was i gdy z mego powodu mówią kłamliwie wszystko złe o was. Cieszcie się i radujcie, albowiem wielka jest wasza nagroda w niebie».
Oto słowo Pańskie.
